Veranderingen in de grondwaterstand (stijghoogte) worden voornamelijk veroorzaakt door neerslag en verdamping, maar ook door ingrepen in de waterhuishouding. De stijghoogte kan daardoor van dag tot dag verschillen. Speciaal hiervoor hebben we de tool Grondwaterdynamiek ontwikkeld.

Jaarlijks patroon

Het grondwater staat in de winter van nature hoog en in de zomer laag. In de winter is de temperatuur laag, waardoor de verdamping gering is en alle neerslag het grondwater kan aanvullen. In de zomer gebeurt het omgekeerde: de temperatuur is hoog en dus verdampt er veel neerslag en is de stijghoogte laag.

Actuele karakteristieken

Voor beleid, vergunningen en ontwateringsdieptes is het belangrijk om te weten wat de actuele karakteristieken zijn, zoals de GHG en GLG (Gemiddeld Hoogste en Laagste Grondwaterstand), de regimecurve met het jaarlijks patroon en wat het verschil is met de natuurlijke referentieperiode (1952-1960).

Inzicht per dag

De grondwaterstanden in DINOloket bestaan hoofdzakelijk uit tweewekelijkse metingen. Extreme grondwaterstanden veroorzaakt door bijvoorbeeld neerslagpieken of droogte in de tussenliggende periode zijn onbekend. De GHG en GLG zijn op basis van deze metingen niet altijd representatief. De tool Grondwaterdynamiek simuleert de grondwaterstand echter met behulp van dagelijkse metingen van neerslag en verdamping uit gegevens van het KNMI. Dit geeft inzicht in de situatie per dag. De database van de Geologische Dienst Nederland omvat veel lange tijdreeksen van de grondwaterstand waardoor analyses van actuele droogte situaties maar ook van langjarige klimaat veranderingen interactief kunnen worden bestudeerd. In onderstaande grafiek is de tijdreeks van put 57F0057 filter 1 afgebeeld waarvoor een 42 jaar lange tijdreeks beschikbaar is. De laatste droge jaren zijn daarin duidelijk zichtbaar. Uit de figuur blijkt dat een groot deel van de recente lage grondwaterstanden door meteorologische omstandigheden kan worden verklaard.

Analyse van de dynamiek van de grondwaterstand in een 42 jaar lange tijdreeks met behulp van "Grondwaterstanden-in-Beeld"

Benut de mogelijkheden

DINOloket en de tool Grondwaterwaterstanden-in-beeld van TNO - Geologische Dienst Nederland geven inzicht in de grondwaterdynamiek. Klik hier voor de handleiding en bekijk bijvoorbeeld:

• het effect van neerslag en verdamping (responsfuncties)
• de invloed van de verdamping per maand (regimecurve)
• de impact van de verandering van het polderpeil, effecten van afkoppeling, verdrogingsmaatregelen of onttrekkingen.