Rapporten en publicaties

Inhoud

Grondwaterregimes en -stijghoogten

Altenburg, R., E. Fokker (2024) Verandering grondwatervolume per kalenderjaar op basis van stijghoogtemetingen - Ontwikkeling werkwijze en toepassing op jaren 2017-2020 met DINO-data. TNO-rapport TNO 2024 R11167, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.

Berendrecht, W.L., F.C. van Geer (2016). A dynamic factor modeling framework for analyzing multiple groundwater head series simultaneously, Journal of Hydrology, Volume 536, p 50-60, ISSN 0022-1694

Van Geer F.C., W.L. Berendrecht (2015). Meervoudige tijdreeksmodellen en de samenhang in stijghoogtereeksen, Stromingen 21(3), 2-15, p 25-36.

Martinsen, G., H. Bessiere, Y. Caballero, J. Koch, A.J. Collados-Lara, M. Mansour, O. Sallasmaa, D. Pulido Velázquez, N. Hunter Williams, W.J. Zaadnoordijk, S. Stisen (2021). Developing a pan-European high-resolution groundwater recharge map – Combining satellite data and national survey data using machine learning. Science of the Total Environment, doi: 10.1016/j.scitotenv.2022.153464

NHV-werkgroep Achtergrondverlaging (2017). Zicht op Achtergrondverlaging. Nederlandse Hydrologische Vereniging, Wageningen, mei 2017 (J. van Bakel, C. van den Akker, E. Querner, G. Rot, G. Schouten, N. Straathof, W. Vaarkamp, J.P. Witte, W.J. Zaadnoordijk).

Retike, I., J. Bikše, A. Kalvans, A. Delina, Z. Avotniece, W.J. Zaadnoordijk, M. Jemeljanova, K. Popovs, A. Babre, A. Zelenkevics, A. Baikovs (2022). Rescue of groundwater level time series: How to visually identify and treat errors. Journal of Hydrology, https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2021.127294; correction: https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2022.127563 

Seidenfaden, I.K., M. Mansour, H. Bessiere, D. Pulido-Velazquez, A. Højberg, K. Atanaskovic Samolov, L. Baena-Ruiz, H. Bishop, B. Dessì, K. Hinsby, N.H. Hunter Williams, O. Larva, L. Martarelli, R. Mowbray, A.J. Nielsen, J. Öhman, T. Petrovic Pantic, A. Stroj, P. van der Keur, W.J. Zaadnoordijk (2023) Evaluating recharge estimates based on groundwater head from different lumped models in Europe. Journal of Hydrology: Regional Studies, doi:10.1016/j.ejrh.2023.101399.

Zaadnoordijk, W.J., S.A.R. Bus, A. Lourens, W.L. Berendrecht (2019). Automated Time Series Modeling for Piezometers in the National Database of the Netherlands. Groundwater, Volume 57, No. 6, p 834-843. https://doi.org/10.1111/gwat.12819

Zaadnoordijk, W.J., A. Lourens (2019) Groundwater dynamics in the aquifers of the Netherlands. TNO-rapport TNO 2019 R12031, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.

Zaadnoordijk, W.J., A. Lourens, J. Hettelaar (2021) Kaarten met grondwaterisohypsen in de provincie Utrecht 2009-2020. TNO-rapport TNO 2021 R10281, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.

Zaadnoordijk, W.J. (2022). Visualization of groundwater monitoring in context of geology and meteorology to produce relevant information. Poster 134 at International conference GW-SDG2022 Paris France 18-20 May 2022.

Broers H.P. , W.J. Zaadnoordijk & W. Berendrecht (2021). Introduction to the GeoERA Groundwater Viewer: analysing groundwater depletion signals in the Roer Valley Graben. GeoERA RESOURCE Deliverable 3.7, https://repository.europe-geology.eu/egdidocs/resource/geoera+resource+deliverable+d37+introducing+the+g.pdf

Terug naar inhoudsopgave

Doorlatendheden

Buma, J.T., S.A.R. Bus, R. Harting, W.J. Zaadnoordijk (2021) Karakterisering van de doorlatendheid van de ondiepe ondergrond van Noord-Nederland, TNO-rapport TNO-R10310, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.

Buma, J.T., E. de Heer, S.A.R. Bus, R. Harting, W. Booltink (2024) TopIntegraal, het boor- en meetprogramma van de ondiepe ondergrond van Nederland - Deelrapport 1. Meetgegevens en kentallen verzadigde doorlatendheid, versie 1.0. TNO-rapport TNO 2023 R10561, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.   
ZIP-file met bijbehorende data.

Van Leer, M.D., W.J. Zaadnoordijk, A. Zech, J. Griffioen, M.F.P. Bierkens (2023) Estimating hydraulic conductivity correlation lengths of an aquitard by inverse geostatistical modelling of a pumping test. Hydrogeology Journal, doi:10.1007/s10040-023-02660-3.

Van Leer, M.D., W.J. Zaadnoordijk, A. Zech, J.T. Buma, R. Harting, M.F.P. Bierkens, J. Griffioen (2023) Dominant factors determining the hydraulic conductivity of sedimentary aquitards: A random forest approach, Journal of Hydrology, Volume 627, 130468, https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2023.130468.

Zaadnoordijk, W.J. (2023) Overzicht doorlatendheden REGIS II v2.2. Memo, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.

Vernes, R., K. Beerten, B. Linder, A. Casillas, A. Kruisselbrink, R. Reindersma, B. Rogiers and  C. Slenter (2021). Report with associated database of hydraulic properties of prime aquifers and aquitards and fault zones. GeoERA RESOURCE, Deliverable 3.2, GeoERA RESOURCE, Deliverable 3.2, Zenodo: 10.5281/zenodo.5706026

Terug naar inhoudsopgave

Grondwaterkwaliteit algemeen

Graf Pannatier, E., H.P. Broers, P. Venema en G. van Beusekom (2000). A new process-based hydro-geochemical classification of groundwater. Application to the Netherlands national monitoring system. TNO-rapport NITG 00-143-B, TNO - Geologische Dienst Nederland, Utrecht.

Terug naar inhoudsopgave

Zoet en zout grondwater

Stuurman, R., Essink, G. O., Broers, H. P., & van der Grift, B. (2006). Monitoring zoutwaterintrusie naar aanleiding van de Kaderrichtlijn Water" verzilting door zoutwaterintrusie en chloridevervuiling". TNO Bouw en Ondergrond.

Stuyfzand, P. J., & Stuurman, R. J. (1995). Elf verschillende bronnen van verzilting van grondwater in Nederland. H2O, 722-724.

Terug naar inhoudsopgave

Grondwaterkwaliteit en nutriënten in relatie tot oppervlaktewater

Rozemeijer, J. C., & Broers, H. P. (2007). The groundwater contribution to surface water contamination in a region with intensive agricultural land use (Noord-Brabant, The Netherlands). Environmental Pollution, 148(3), 695-706

Van der Grift, B., G. Janssen, J. Verkaik en D. Hendriks (2012). NHI-waterkwaliteit, Interactie grondwater-oppervlaktewater, rapport 1205735-000, Deltares.

Van der Grift, B. G. Janssen & J. Verkaik (2012). 3D-landelijke modellering van grondwaterkwaliteit met NHI 2.2. H2O 18:38-41. Van der Grift et al. H2O 2012

Van der Grift, B., Rozemeijer, J. C., Griffioen, J., & van der Velde, Y. (2014). Iron oxidation kinetics and phosphate immobilization along the flow-path from groundwater into surface water. Hydrology and Earth System Sciences, 18, 4687-4702.

Yu, L., Rozemeijer, J., Van Breukelen, B. M., Ouboter, M., Van Der Vlugt, C., & Broers, H. P. (2018). Groundwater impacts on surface water quality and nutrient loads in lowland polder catchments: monitoring the greater Amsterdam area. Hydrology & Earth System Sciences, 22(1).

Yu, L., Rozemeijer, J. C., Van Der Velde, Y., van Breukelen, B. M., Ouboter, M., & Broers, H. P. (2019). Urban hydrogeology: Transport routes and mixing of water and solutes in a groundwater influenced urban lowland catchment. Science of the Total Environment, 678, 288-300.

Yu, L., Rozemeijer, J. C., Broers, H. P., Van Breukelen, B. M., Middelburg, J. J., Ouboter, M., & Van Der Velde, Y. (2020). Drivers of nitrogen and phosphorus dynamics in a groundwater-fed urban catchment revealed by high frequency monitoring. Hydrology and Earth System Sciences Hydrol. Earth Syst. Sci., 25, 69–87, 2021 https://doi.org/10.5194/hess-25-69-2021

Kaandorp, V. P., Broers, H.P., van der Velde, Y., Rozemeijer, J., and de Louw, P. G. B. (2021). Time lags of nitrate, chloride, and tritium in streams assessed by dynamic groundwater flow tracking in a lowland landscape, Hydrol. Earth Syst. Sci., 25, 3691–3711, https://doi.org/10.5194/hess-25-3691-2021.

Broers, H.P., van Vliet, M., Kivits, T., Vernes, R., Brussée, T., Sültenfuß, J., & Fraters, D. (2024). Nitrate trend reversal in Dutch dual-permeability chalk springs, evaluated by tritium-based groundwater travel time distributions. Science of The Total Environment. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2024.175250

Terug naar inhoudsopgave

Geochemische karakterisatie van de ondergrond

Broers, H. P., Griffioen, J., & Buijs, E. A. (1994). Relaties tussen grondwatersamenstelling en sedimentsamenstelling voor 5 putlocaties van het provinciaal grondwaterkwaliteitsmeetnet van Noord-Brabant: een studie naar de reactiviteit en buffercapaciteit van ongeconsolideerde sedimenten uit de verzadigde zone. Instituut voor Grondwater en Geo-Energie.

Fest, E. P., Temminghoff, E. J., Griffioen, J., Van Der Grift, B., & Van Riemsdijk, W. H. (2007). Groundwater chemistry of Al under Dutch sandy soils: effects of land use and depth. Applied geochemistry, 22(7), 1427-1438.

Griffioen, J., Vermooten, S., & Janssen, G. (2013). Geochemical and palaeohydrological controls on the composition of shallow groundwater in the Netherlands. Applied geochemistry, 39, 129-149.

Griffioen, J., Klaver, G., & Westerhoff, W. E. (2016). The mineralogy of suspended matter, fresh and Cenozoic sediments in the fluvio-deltaic Rhine–Meuse–Scheldt–Ems area, the Netherlands: An overview and review. Netherlands Journal of Geosciences, 95(1), 23-107.

Stuyfzand, P. J., Griffioen, J., & Broers, H. P. (1997). Chemisch onderzoek aan grond-monsters uit waterwingebieden: over het waarom, hoe en de toekomst. H2O, 30, 9-13.

Van Helvoort, P. J., Broers, H. P., Schipper, P., & Appelo, C. (2000). Zware metalen in het grondwater: pyrietoxidatie en desorptie Resultaten geochemisch modelonderzoek Oostrum. H2O, (24), 15-22.

Terug naar inhoudsopgave

Bemesting van grondwater & ondergrondse processen

Broers, H. P., & van der Grift, B. (2004). Regional monitoring of temporal changes in groundwater quality. Journal of Hydrology, 296(1-4), 192-220.

Broers, H. P. (2004). Nitrate reduction and pyrite oxidation in the Netherlands. Nitrate in groundwaters, IAH Selected papers on hydrogeology. AA Balkema, Leiden, the Netherlands, 141-149.

Griffioen, J., & Hoogendoorn, J. H. (1993). Infiltratiedieptes van diffuse, agrarische verontreinigingen in het grondwater in Salland: controle door hydrogeochemie en hydrogeologie. Instituut voor Grondwater en Geo-Energie TNO (IGG).

Griffioen, J., & Broers, H. P. (1999). Bemesting van het grondwater. Het lot van nutrienten in de ondergrond. Landschap, pp. 169-178.

Schipper, P. N. A. M., Appelo, C. A. J., van Helvoort, P. J., & Broers, H. P. (2000). Zware metalen in het grondwater: pyrietoxidatie en desorptie (2). Resultaten geochemisch modelonderzoek Oostrum. H2O, 33, 19-22.

Visser, A., Broers, H. P., Van der Grift, B., & Bierkens, M. F. P. (2007). Demonstrating trend reversal of groundwater quality in relation to time of recharge determined by 3H/3He. Environmental Pollution, 148(3), 797-807.

Visser, A., Broers, H. P., Heerdink, R., & Bierkens, M. F. (2009). Trends in pollutant concentrations in relation to time of recharge and reactive transport at the groundwater body scale. Journal of Hydrology, 369(3-4), 427-439.

Zhang, Y. C., Slomp, C. P., Broers, H. P., Passier, H. F., & Van Cappellen, P. (2009). Denitrification coupled to pyrite oxidation and changes in groundwater quality in a shallow sandy aquifer. Geochimica et Cosmochimica Acta, 73(22), 6716-6726.

Terug naar inhoudsopgave

Achtergrondconcentraties

Griffioen, J., Passier, H. F., & Klein, J. (2008). Comparison of selection methods to deduce natural background levels for groundwater units. Environmental science & technology, 42(13), 4863-4869.

Terug naar inhoudsopgave

Monitoring van grondwaterkwaliteit

Broers, H. P. (2004). The spatial distribution of groundwater age for different geohydrological situations in the Netherlands: implications for groundwater quality monitoring at the regional scale. Journal of Hydrology, 299(1-2), 84-106.

Broers, H. P. (2002). Strategies for regional groundwater quality monitoring. Nederlandse Geografische Studies 306.

Griffioen, J., Houthuesen, Y., & Vink, B. (1997). Een geochemische, procesmatige interpretatie van het landelijk meetnet grondwaterkwaliteit. H2O, 579-582.

Kivits, T., Broers H.P., & Van Vliet M.E. (2019). Dateren grondwater van het KRW-meetnet Zand-Maas. Inzicht in de toestand en trends van 12 indicatoren van de grondwaterkwaliteit. TNO-Rapport 2019 R11224.

Kivits T., Broers H.P., & Van Vliet M.E. (2019). Dateren grondwater van het Provinciaal Meetnet Grondwaterkwaliteit Noord-Brabant. Inzicht in de toestand en trends van 12 indicatoren van de grondwaterkwaliteit. TNO-rapport 2019 R11094.

Van der Grift, B., Rozemeijer, J., Van Vliet, M., & Broers, H. P. (2004). De kwaliteit van het grondwater in de provincie Noord-Brabant. Rapportage over de toestand van 2003 en trends in de periode 1992 t/m 2003. TNO-NITG, rapportno. NITG 04-206-B.

Van der Grift, B.,  Van Vliet, M., Rozemeijer, J., & Broers, H. P. (2005). Trendmeetronde 2004 provinciaal meetnet bodem- en grondwaterkwaliteit, TNO-rapport NITG 05-132-A.

Van Vliet, M. E., Vrijhoef, A., Boumans, L. J. M., & Wattel-Koekkoek, E. J. W. (2010). De kwaliteit van ondiep en middeldiep grondwater in Nederland: In het jaar 2008 en de verandering daarvan in 1984-2008. RIVM rapport 680721005.

Visser, A., H.P. Broers, A.W. Vonk & B. Veldstra (2012). Verbetering grondwaterkwaliteit aangetoond door leeftijdsbepalingen. H2O 23:29-32.

Terug naar inhoudsopgave

Opkomende stoffen en microverontreinigingen in grondwater

Bunting, S. Y., Lapworth, D. J., Crane, E. J., Grima-Olmedo, J., Koroša, A., Kuczyńska, A., Mali, N., Rosenqvist, L., Van Vliet, M.E., Togola, A. & Lopez, B. (2021). Emerging organic compounds in European groundwater. Environmental Pollution, 269, 115945. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2020.115945

Kivits, T., Broers, H. P., Beeltje, H., Griffioen, J., & van Vliet, M. (2017). Antibiotica in grondwater onder intensieve veehouderijgebieden. Water Matters-kennismagazine voor waterprofessionals, 8-11.

Kivits, T., Broers, H. P., Beeltje, H., Van Vliet, M., & Griffioen, J. (2018). Presence and fate of veterinary antibiotics in age-dated groundwater in areas with intensive livestock farming. Environmental Pollution, 241, 988-998. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2018.05.085

Mehrtens A, T. Licha, H.P. Broers and V. Burke (2020). Tracing veterinary antibiotics in the subsurface. A long-term field experiment with spiked manure. Environmental Pollution 265:114930. 

Broers, H.P., Kivits, T., Sültenfuß, J., Ten Harkel, M., & van Vliet, M. (2024). Mobility and persistence of pesticides and emerging contaminants in age-dated and redox-classified groundwater under a range of land use types. STOTEN paper  Science of The Total Environment. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2024.176344

Datering van grondwater

Broers, H.P., Sültenfuß, J., Aeschbach, W., Kersting, A., Menkovich, A., de Weert, J., & Castelijns, J. (2021). Paleoclimate signals and groundwater age distributions from 39 public water works in the Netherlands; Insights From noble gases and carbon, hydrogen and oxygen isotope tracers. Water Resources Research, 57, e2020WR029058. https://doi.org/10.1029/2020WR029058

Broers, H.P., Kivits, T., Sültenfuß, J., Ten Harkel, M., & van Vliet, M. (2024). Mobility and persistence of pesticides and emerging contaminants in age-dated and redox-classified groundwater under a range of land use types. Science of The Total Environment. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2024.176344; 

Visser, A., H.P. Broers, A.W. Vonk & B. Veldstra (2012). Verbetering grondwaterkwaliteit aangetoond door leeftijdsbepalingen. H2O 23:29-32.

 

Terug naar inhoudsopgave